Dom Pomocy Społecznej w Olkuszu działa na podstawie Zarządzenia Wojewody Małopolskiego – decyzja nr 7/2010 PS.III.9013-6-10 z dnia 11.05.2010r. poz. w rejestrze 50.

Dom Pomocy Społecznej w Olkuszu ma charakter stacjonarny i jest przeznaczony dla 98 osób przewlekle somatycznie chorych. DPS jest samodzielną jednostką budżetową, której organem prowadzącym jest Powiat Olkuski. Przy pomocy zespołu ds. obsługi finansowo – księgowej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Dom Pomocy Społecznej w Olkuszu  prowadzi gospodarkę finansowo – księgową i sprawozdawczość budżetową.

DPS działa na podstawie Ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej, Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012r., w sprawie domów pomocy społecznej oraz Statutu Domu Pomocy Społecznej w Olkuszu stanowiącego  załącznik do Uchwały Nr XVI/146/2016  Rady Powiatu z dnia 16.03.2016r.

Organizacja Domu opiera się na Regulaminie Organizacyjnym, wprowadzonym Uchwałą Nr 48/16/V/2016 Zarządu Powiatu Olkuskiego z dnia 13.04.2016 roku, Regulaminie Domu wprowadzonym Zarządzeniem  Nr 5/2013 roku Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w Olkuszu oraz zmian do Regulaminu Domu Pomocy Społecznej wprowadzonych Zarządzeniem Dyrektora Domu Pomocy Społecznej nr 2/2018 z dnia 02.02.2018r. 
W Domu prowadzony jest rejestr zarządzeń wewnętrznych wydawanych przez Dyrektora DPS dotyczących mieszkańców i pracowników Domu. 

            Dom funkcjonuje w sposób zapewniający właściwy zakres usług, zgodny ze  standardami określonymi dla tego typu Domu, w oparciu o indywidualne potrzeby  mieszkańca Domu.

Do Domu mogą być kierowane osoby przewlekle somatycznie chore, których stan zdrowia nie wymaga leczenia szpitalnego, a które ze względu na wiek, sytuację życiową, warunki mieszkaniowe lub materialne nie są w stanie w prawidłowy sposób funkcjonować w środowisku.

Dom świadczy usługi:

     1) w zakresie potrzeb bytowych, zapewniając:

    a) miejsce zamieszkania,

    b) wyżywienie,

    c) odzież i obuwie,

    d) utrzymanie czystości;

    2) opiekuńcze, polegające na:

               a) udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych,

               b) pielęgnacji,

               c) niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych;

    3) wspomagające, polegające na:

               a) umożliwieniu udziału w terapii zajęciowej,

               b) podnoszeniu sprawności i aktywizowaniu mieszkańców Domu,

               c) umożliwieniu zaspokojenia potrzeb religijnych i kulturalnych,

             d) zapewnieniu warunków do rozwoju samorządności mieszkańców Domu,

             e) stymulowaniu nawiązywania, utrzymywania i rozwijania kontaktu z rodziną                                

                 i   społecznością lokalną,

             f) działaniu zmierzającym do usamodzielnienia mieszkańca Domu, w miarę jego 

                 możliwości,

             g) pomocy usamodzielniającemu się mieszkańcowi Domu w podjęciu pracy,    

                 szczególnie mającej charakter terapeutyczny, jeżeli mieszkaniec spełnia warunki 

                 do takiego usamodzielnienia,

             h) zapewnieniu bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych i przedmiotów 

                wartościowych,

             i) finansowaniu mieszkańcowi Domu nieposiadającemu własnego dochodu wydatków 

                 na niezbędne przedmioty osobistego użytku, w kwocie nie przekraczającej 30% 

                zasiłku stałego, o którym mowa w art. 37 ust 2 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej,

            j) zapewnieniu przestrzegania praw mieszkańców Domu oraz zapewnieniu 

                mieszkańcom dostępności do informacji o tych prawach,

            k) sprawnym wnoszeniu i załatwianiu skarg i wniosków mieszkańców Domu.

Dom nie świadczy usług zdrowotnych, podstawową opiekę zdrowotną mieszkańcom zapewniają lekarze rodzinni z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej „Eskulap” przy ul. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu. Na badania specjalistyczne i różne konsultacje lekarskie mieszkańcy są dowożeni środkiem transportu  będącym w posiadaniu Starostwa Powiatowego w Olkuszu. Za zakupione dla mieszkańców leki, zgodnie z zapisami Ustawy o pomocy społecznej art. 58 ust. 3 oraz przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia placówka pokrywa opłaty ryczałtowe i częściową odpłatność do wysokości limitu ceny. Mieszkańcy Domu mogą korzystać z usług pielęgniarki środowiskowej finansowanej ze środków NFZ zatrudnionej w tej samej przychodni, co lekarze rodzinni.

Dom funkcjonuje w oparciu o indywidualne plany wsparcia, opracowywane z udziałem mieszkańca, jeżeli ten udział jest możliwy ze względu na stan zdrowia  i gotowość mieszkańca do uczestniczenia w nim. Indywidualny plan wsparcia mieszkańca jest przygotowywany w terminie 6 miesięcy od dnia przyjęcia mieszkańca do Domu. Plan  jest tworzony przez zespół terapeutyczno - opiekuńczy, a jego wykonanie nadzoruje kierownik działu terapeutyczno - opiekuńczego. Dyrektor Domu przy udziale kierowników działów oraz całego personelu dba o właściwą atmosferę Domu i należyte stosunki międzyludzkie wśród mieszkańców. Dom Pomocy Społecznej zastępuje jego mieszkańcom Dom rodzinny, a atmosfera w nim panująca jest nacechowana życzliwością i zaufaniem. Mieszkańcy Domu mają zapewniony regularny kontakt z Dyrektorem Domu,  jak również mieli możliwość wnoszenia i załatwiania skarg i wniosków (książka skarg i wniosków, skrzynka skarg i wniosków).          

Mieszkańcy Domu stanowią bardzo zróżnicowaną grupę społeczną pod względem cech społecznych, zdrowotnych, kulturowych. Mieszkańcy Domu mają możliwość uczestnictwa w praktykach religijnych zgodnie z wyznaniem. Wydzielono pomieszczenia do sprawowania praktyk religijnych zgodnie z wyznaniem (kaplica, pokój gościnny).

Pobyt w Domu jest odpłatny a szczegółowe zasady odpłatności osób przyjmowanych na podstawie decyzji wydanej przez PCPR określa Ustawa o pomocy społecznej. Mieszkańcy Domu lub inne osoby obowiązane do wnoszenia opłat za pobyt w Domu Pomocy Społecznej nie ponoszą opłat za okres nieobecności  nieprzekraczający 21 dni w roku kalendarzowym. 

Mieszkańcy Domu korzystają z rehabilitacji, fizykoterapii, biblioteki i czytelni znajdujących się na terenie Domu. Liczba tytułów księgozbioru to około 1000 książek.

Organizacją czasu wolnego mieszkańców DPS zajmują się pracownicy terapii zajęciowej i terapeuci,  którzy wspólnie z mieszkańcami prowadzą:

• Terapię opartą na słowie – czytanie , dyskusja, opowiadanie, wymiana myśli,
• Terapię reminiscencyjną – zajęcia polegające na odwoływaniu się do wspomnień, przeżyć i doświadczeń z przeszłości,
• Terapię wspomagającą procesy poznawcze oraz zdolności manualne i ruchowe,
• Trening umiejętności społecznych – mające na celu poprawę funkcjonowania w różnych dziedzinach życia społecznego,
• Zajęcia integracyjne – mające na celu wzajemne poznawanie się mieszkańców, uwrażliwiające na drugą osobę,
• Muzykoterapię – śpiew, słuchanie muzyki, ruch taneczny,
• Zajęcia muzyczno-wokalne,
• Zajęcia muzyczno-ruchowe,
• Zajęcia gry w karty,
• Zajęcia gier stolikowych np. gry planszowe,
• Arteterapie manualną - ozdabianie przedmiotów, malowanie na szkle, wyklejania, itp.,
• Terapię ruchem –np. wieczorki taneczne,
• Geoterapię- prace w ogrodzie, przycinanie kwiatów,
• Silwoterapię – spacery, wycieczki do lasu,
• Biblioterapię – czytanie książek,
• Gastroterapię – pieczenie ciast,
• Filmoterapię – oglądanie filmów,
• Teatroterapię – organizacja przedstawień,
• Praca przy komputerze,
• Robótki ręczne.

Mieszkańcy mieszkają w pokojach jedno-, dwu- i trzyosobowych w większości z własnym węzłem sanitarnym. Pokoje są urządzone w taki sposób, aby mieszkańcy czuli się w nich swobodnie i mieli poczucie prywatności. Zawsze mile widziane są osoby odwiedzające mieszkańców - rodzina, przyjaciele, znajomi.

W Domu działa Rada Mieszkańców, która reprezentuje interesy wszystkich osób zamieszkujących wobec kierownictwa.

Mieszkańcy mają możliwość wyboru miejsca spożywania posiłków (jadalnia bądź własny pokój) oraz towarzystwa osób, z którymi spożywają posiłek.